Praca ze słowem ma różne oblicza; czasem jest to wypracowanie do szkoły, innym razem dłuższy referat na uczelnię, przygotowanie CV przed rozpoczęciem poszukiwań pracy, a także dokument sprawozdania tworzony w ramach etatu. W każdym z powyższych przykładów liczenie słów ma znaczenie — zarówno pod kątem konkretnych wymogów, jak i ostatecznego odbioru treści. Podziału można zatem dokonać z perspektywy rodzajów dokumentów, ale nie tylko. Znaczenie ma również przynależność do określonej grupy społecznej, opcja zawodowa, etap w życiu — choć z pozoru może to się wydawać błahe, to w każdej z tych sytuacji pojawia się motyw obsługi lub projektowania różnych treści, w których słowa wysuwają się na pierwszy plan.

Długość dokumentu — trzy kategorie podziału

Odnosząc się do zarysowanych we wstępie zawiłości, rzecz można w pewien sposób uprościć. Wprowadzając zatem rozdział na trzy różne momenty, w których przeliczenie słów może mieć realne zastosowanie, uzyskujemy:

• Okres szkolny i uczelniany. Czas uczenia się od podstaw najpopularniejszych, pisemnych form wypowiedzi, to też nauka prawidłowych podziałów objętościowych dla poszczególnych części tekstu.
• Czas związany z poszukiwaniem pracy i wykonywaniem obowiązków zawodowych. Tutaj liczenie słów ma trzy zastosowania — marketingowe, jakościowe lub ilościowe (związane z np. z wymogami pracodawcy).
• Obecność człowieka w przestrzeni wirtualnej. Wszelkiego rodzaju krótkie formy (np. komentarz na aukcji) lub też dłuższe, dziennikarskie. Przykładowo można przywołać tu dość istotną, prawidłową długość tekstu na bloga — również z punktu widzenia optymalizacji pod wyszukiwarki.

W każdym z powyższych przypadków może pojawić się pewien limit słów, ustalany przez wymogi egzaminacyjne, ogólnie przyjęte zasady, normy prawne, możliwości techniczne formularza itd.

Długość tekstów szkolnych

Pisania w szerszym zakresie uczymy się już od podstawówki. Obecnie po ośmiu latach spędzonych w szkole przeprowadzany jest egzamin, który ma potwierdzić uzyskaną wiedzę i umiejętności, w tym z języka polskiego. Dalej w szkole średniej poziom trudności oraz wymogów co do kreatywności rośnie. Nie ma tu nacisku na przeliczenie słów, lecz czynność ta niejako wynika z doskonalenia znajomości poruszania się w obrębie różnych form literackich. Całość wieńczy egzamin maturalny, bardzo istotny z perspektywy dalszej drogi zawodowej i naukowej. Na uczelni z kolei pojawiają się pierwsze wyzwania, w ramach których limit słów ląduje o wiele wyżej, niż dotychczas — prace zaliczeniowe, licencjackie i magisterskie są o rząd wielkości obszerniejsze.

Długość wypracowania. Ile słów powinno mieć wypracowanie z polskiego?

Niższa ocena za pracę domową lub wypracowanie pisane na lekcji może być podyktowana między innymi tym, że nie został osiągnięty akceptowany przez nauczyciela limit słów. Nawet bardzo zwięzłe prace, aby zawrzeć wszystkie informacje z tzw. klucza, muszą opiewać na przynajmniej 250 słów. Przy okazji warto stosować podział na:

• Wstęp. Minimalnie 50 słów, czyli ok. trzech rozbudowanych zdań. Wstęp może być dłuższy, ale nie powinien zaburzać proporcji, czyli przekraczać 20-30% całej treści. Wstęp można podzielić na najważniejszą, przykuwającą uwagę część (tzw. lead) oraz jego uzupełnienie.
• Rozwinięcie. Minimalnie 150 słów, w których zawartych jest jak najwięcej trafnych spostrzeżeń dotyczących tematu. Od piszącego wymaga się, aby unikał on popularnie nazywanego „lania wody”, czyli stosowania wypełniaczy, nic nie wnoszących, lecz sztucznie zwiększających objętość tekstu.
• Zakończenie. Ostatni element wypracowania można streścić w 2 zdaniach, czyli około 20-50 słowach. To najczęściej najmniej obszerna partia tekstu, jednak nie można o niej zapomnieć — zostanie to bowiem uznane za błąd.

Zapamiętaj:
Minimalna długość wypracowania szkolnego to 250 słów, 400 to zalecana, a wszystko ponad 600 słów będzie traktowane już jako rozbudowana, dłuższa forma wypowiedzi.

Egzamin ósmoklasisty. Wypracowanie w formie rozprawki — długość

Ocena wypracowań oddanych w ramach pracy egzaminacyjnej, podlega dość restrykcyjnym zaleceniom. Tutaj największe znaczenie ma klucz egzaminacyjny, przez wiele osób krytykowany, jednak mimo wszystko pozwalający na w miarę sprawiedliwe dokonanie globalnej oceny.

Trzeba pamiętać, że im dłuższa praca, tym teoretycznie więcej faktów związanych z kluczem można ująć. Problem jest jednak taki, że wraz z ilością słów rosną szanse na potencjalne błędy — ortograficzne, interpunkcyjne i stylistyczne, które wpływają na zaniżenie ogólnej oceny. Dlatego warto napisać tyle słów, aby jeszcze móc na bieżąco prowadzić korektę poszczególnych zdań.

Zapamiętaj:

W praktyce wymogi dotyczące wypracowania mówią o 200 słowach, jakie muszą być spisane przez ucznia. Spis informatorów dotyczących tego zagadnienia znajduje się na stronie Centralnej Komisji Egzaminacyjnej.

Liczenie słów na maturze

Na koniec szkoły średniej trzeba zdać egzamin dojrzałości. Ile słów należy napisać na maturze? Wytyczne wskazują minimum 250 słów oraz przynajmniej 2 strony rękopisu. Górna granica nie została wytyczona. Więcej na ten temat można znaleźć na oficjalnej stronie.

Podobnie jak w przypadku wcześniejszego egzaminu, tak i tutaj pojawia się problem związany z „przekleństwem objętości”, czyli prawdopodobieństwem popełnienia błędu. Dlatego warto optymalizować rozmiar pracy w obrębie tych faktów, które mają być potencjalnym trafieniem w klucz.

Zapamiętaj:
Podczas pisania warto skorzystać z brudnopisu, ponieważ czasu jest wystarczająco dużo, aby najpierw przeprowadzić liczenie słów, a później przepisać całość „na czysto”.

Praca licencjacka, magisterska, doktorska. Ile słów?

Osobną kategorią tekstów związanych z procesem nauczania są te, które już w dorosłym życiu przygotowują studenci. W każdym przypadku wskazówki ze strony rektoratu ukazują, jaka powinna być minimalna ilość słów oraz jaki jest górny limit słów.

Jaką długość powinna mieć praca licencjacka? Tu zaleca się opracowanie na 15 000 słów, lecz nie więcej niż 18 000 słów. Wbrew pozorom zadanie nie jest proste, bo nie każdy żak ma w zanadrzu biegłość w konstruowaniu rozbudowanych wypowiedzi pisemnych, oczywiście bardzo konkretnych i zawierających badania oraz sformułowania w odpowiednim języku.

Jaką długość powinna mieć praca magisterska? Po pięciu latach na uniwersytecie na studenta czeka ostateczny egzamin, którym jest obrona napisanej wcześniej magisterki. Dokument ten powinien cechować się objętością około 24 000 - 30 000 słów. Pisany jest przez dłuższy czas, pod okiem promotora, który czuwa nad poprawnością merytoryczną.

Jaką długość powinien mieć doktorat? Coraz częściej bardziej ambitne osoby starają się sięgnąć poza pułap pięciu lat studiów i na kolejnych cztery angażują się w napisanie o wiele trudniejszej pracy. Co ciekawe, powinna ona być rozmiarów mniej więcej trzystu szkolnych wypracowań, czyli zawierać ok. 75 000 słów.

Zapamiętaj:
1 strona maszynopisu = 300 słów.

Ile słów powinny mieć dokumenty związane z pracą?

Zostawiając problematykę tekstów szkolnych w tyle, przed człowiekiem rysuje się konieczność zetknięcia z kolejnymi, pisemnymi formami wypowiedzi. Tym razem po to, aby zawalczyć o pierwszą pracę, później o lepsze stanowisko, a także sprostać wymogom pracy biurowej, badawczej lub kreatywnej.

Długość tekstu związanego z pracą nie jest już uzależniona od klucza lub ściśle określonej budowy (wstęp, rozwinięcie, zakończenie), chociaż i tu pojawiają się podobne symptomy. Pracodawca może wymagać np. zawarcia pewnych informacji w CV, a list motywacyjny powinien mieć właściwą strukturę. Wszystko po to, aby w przejrzysty sposób zareklamować swoją wiedzę, umiejętności i czasem również nieszablonowe podejście do tematu.

Długość CV

Na temat pisania CV powstała niejedna książka, lecz osoby rekrutujące każdego dnia przekonują się raz za razem, że chętni do pracy nie potrafią się w odpowiedni sposób zareklamować. Przygotowanie CV w Wordzie może obecnie jeszcze jest w stanie zapewnić pozytywne rozpatrzenie aplikacji w obrębie najprostszych (i najmniej opłacanych) stanowisk. Jednak już chętni na współpracę z korporacją muszą się bardziej postarać.

W CV ilość słów powinna być jak najmniejsza. Unika się tam pełnych zdań, a raczej używa tylko określeń lub równoważników. To wszystko sprawia, że część CV mieści się w mniej niż 50 słowach.

Dawniej było zupełnie inaczej — życiorys przybierał postać mocno formalnej „opowieści”, opracowanej wedle równie szablonowej struktury. Dziś liczy się minimalizm, perfekcyjne przygotowanie graficzne i odpowiednie wyróżnienie najważniejszych kwestii.

List motywacyjny — ile słów powinien mieć?

Od idei przygotowywania listów motywacyjnych obecnie już raczej się odchodzi, ponieważ większość współczesnych firm zastępuje ten element nieco bardziej rozbudowaną rozmową kwalifikacyjną. Mimo to, w niektórych przypadkach list motywacyjny wciąż pojawia się na liście dokumentów aplikacyjnych.

Rozważając długość listu motywacyjnego — ile słów będzie odpowiednie — warto ponownie przyjąć jedną stronę A4 za wyznacznik. Tutaj do przeliczenia również stosuje się miarę maszynopisu, czyli 300 słów w klasycznym dokumencie tego typu będzie właściwe.

Warto jednak pamiętać, że są też nowocześniejsze, zupełnie pozbawione ram i formalności listy motywacyjne. Wtedy liczy się kreatywność, więc można łączyć różne formy literackie z graficznymi, a jakikolwiek limit słów jest wręcz nie na miejscu. Często od tego, jak spreparowany zostanie kreatywny list motywacyjny, zależy może nie tyle otrzymanie posady, co zaproszenie na rozmowę rekrutacyjną, dlatego warto się postarać.

Dokumenty tworzone w trakcie pracy

Po zapewnieniu sobie odpowiedniego stanowiska pojawią się kolejne typy dokumentów, które trzeba sporządzić. Jest to oczywiście zależne od stanowiska i charakteru pracy, ale wśród nich można wyróżnić między innymi następujące:

• Notatka służbowa. Ile słów powinna mieć? W tej materii panuje pełna dowolność. Dokument ten jest spisywany w różnych sytuacjach, najczęściej wymagających zachowania śladu na papierze po ważnych spotkaniach lub udzieleniu reprymendy. Z zasady notatka służbowa powinna być zwięzła, więc jej objętość mieści się w widełkach od 50 do 250 słów.
• Sprawozdanie. Ten rodzaj dokumentu jest spotykany zazwyczaj w trybie urzędowym lub mocno formalnym. Jego długość wytyczają bardzo często sztywne ramy szablonu. Co ciekawe, tę formę wypowiedzi stosuje się też na egzaminach językowych. Tam wymagania wskazują, że sprawozdanie powinno mieć 170 słów.
• Brief. Dokument ten służy szczególnie dobrze w kontakcie z podwykonawcą, bardzo często w branży kreatywnej. Na briefach pracują agencje marketingowe, ułatwiając sobie w ten sposób pracę. Zawartość to zbiór konkretów dotyczących tego, w jaki sposób ma być opracowane szersze zagadnienie. Dobry brief ma nierzadko nawet 1000 słów.
• Biznesplan. To dokument tworzony przez młodych przedsiębiorców przed rozpoczęciem działalności gospodarczej. Czasem z przymusu, bo tego wymaga np. proces pozyskiwania dotacji, a w innych sytuacjach z własnej woli — aby uporządkować wszystkie plany w jedną, spójną wizję. W dokumencie tym najważniejsze są wyliczenia, na drugim planie pojawia się część opisowa. Ile słów powinien mieć biznesplan? Nierzadko jest on rozmiarów połowy pracy licencjackiej, więc 7500 słów to bardzo naturalna kwota.
• Opinia. Najczęściej spotykana w sektorze edukacji, jako opinia o uczniu. Od momentu wprowadzenia dzienników elektronicznych, upowszechniła się jeszcze mocniej — nierzadko nauczyciele są zobligowani do tworzenia opinii na temat każdego podopiecznego w klasie, w której są wychowawcami. Prawidłowa długość opinii jest ustalana przez kuratorium i dyrekcję, lecz najczęściej zawiera się w około 200 słowach.
• Raport. Na koniec jeszcze jedna, dość „niepoliczalna” forma pisemna, którą często tworzy się w ramach etatu. Raporty mogą powstawać np. w wyniku przeprowadzonych badań i ich długość zależy od obszerności podejmowanego tematu. Jeśli wyniki są spore — raport również „urośnie”. Bardzo często raporty mają objętość w okolicach 2000 słów.

Oprócz powyższych długość tekstu można w szczególny sposób mierzyć w internecie. Czasem ułatwia to specjalny skrypt wbudowany w dane narzędzie, formularz lub arkusz w programie biurowym. Jednak nie zawsze ma się możliwość taką opcję, wtedy liczenie słów w dedykowanym narzędziu jest najwygodniejsze i bardzo przydatne.

Prawidłowa długość dokumentu w internecie

W internecie treść możemy nie tylko tworzyć, ale i śledzić. Dlatego często bardzo przydatna jest opcja, w której można zaznaczyć daną sekwencję, skopiować i sprawdzić, jaką ma objętość. W tym przypadku narzędzie „ile słów” jest nieodzowne — szybkie i wygodne.

Oprócz tego limit słów pojawiający się w niektórych formularzach (np. w tytule aukcji na Allegro), sprawia, że trzeba wcześniej przygotować sobie optymalną wersję treści. Ponadto internet to też całe morze artykułów, pisanych zarówno przez absolutnych specjalistów, jak i w trybach dorywczym oraz masowym.

Teksty dla wyszukiwarek — ewolucja długości

Najciekawszy jest przykład tekstów SEO, czyli zoptymalizowanych pod wyszukiwarki. W początkach przyjęło się, że najprostszy tekst (precel) powinien mieć około 140-150 słów. Bardzo szybko okazało się, że takie teksty wyszły z obiegu i w cenie pozostały tzw. zaplecza, rozpoczynające się od 300 słów. Obecnie dobry tekst, zoptymalizowany dla wyszukiwarek i zawierający odpowiednie słowa kluczowe powinien oscylować w granicach 1000 słów.

Skąd ta zmiana? Liczenie słów przez Google zmieniało się z roku na rok, gdyż algorytm jest uczony wyszukiwania autorskiej, wysokiej jakości treści. Jak się okazuje, takie materiały są zazwyczaj nie tylko unikalne i w pełni poprawne językowo, ale też… długie. Pamiętają o tym pozycjonerzy, którzy zamawiają lub zalecają twórcom tworzenie wyczerpujących artykułów. Dzięki temu wycena pracy pisarza również znacząco wzrosła, ponieważ docenia się jakość samej twórczości, rzutującą później na skuteczność tekstu.

Długość tekstu na bloga

Najprostszy tekst na bloga powinien być nie krótszy niż 200-300 słów. W tych widełkach są spotykane jednak najczęściej tylko treści czysto informacyjne, lub np. takie, które skupiają się na obrazie lub wideo.

Aby w podstawowy sposób opisać jakiś problem bądź sytuację, wystarcza zazwyczaj mniej więcej 500 słów. W okolicach tej objętości mieści się sporo artykułów obecnie czytanych w sieci, nie tylko na blogach, ale i portalach (w tym newsowych).

Coraz częściej spotykane są jednak artykuły w okolicach 1000 słów, nieco szerzej odnoszące się do tematu. Takie wpisy wciąż pozwalają na utrzymanie pełnej uwagi czytelnika, ale przy okazji zapewniają optymalną przestrzeń do linkowania.

Dobre blogi, swoje najbardziej istotne tematy (np. przewodniki po jakimś miejscu) opisują, przekraczając nawet 5000 słów. Dlaczego? To również kwestia pozycjonowania. Zabieg taki stosuje się szczególnie wtedy, gdy na stronie jest prowadzona jakaś sprzedaż (np. ebooka).

Szkoła, praca i internet to miejsca, gdzie najczęściej przeprowadzane jest liczenie słów. Długość tekstu ma znaczenie dla komisji egzaminacyjnych, rekrutacyjnych oraz dla wyszukiwarek i czytelników. Odpowiednie zoptymalizowanie liczby słów w treści pozwoli zarówno na zachowanie jej spójności pod względem struktury, jak i lepsze odnalezienie się w roli pisarza.