ile.liter.pl

Nie sposób wymienić wszystkich sytuacji, w których poznanie objętości tekstu jest potrzebne, a nawet niezbędne. Potrzeba taka zaczyna się w szkole podstawowej, kiedy tylko nauczymy się pisać – i trwa tak naprawdę przez całe życie. I dotyczy to nie tylko ludzi, którzy mają zawodowo kontakt z pisaniem. Każdy, kto chce żyć i pracować w XXI wieku musi w jakimś momencie napisać swoje CV albo notatkę służbową. Mało tego; w dobie portali społecznościowych każdy staje się po trosze pisarzem, dziennikarzem, komentatorem. Niektóre portale – jak Twitter/𝕏 czy Instagram – wyznaczają użytkownikom limity znaków, inne – jak Facebook – pozwalają pisać ile się chce. Jednak zawsze warto wiedzieć, ile się napisało; tekst, który w procesorze tekstu wygląda na krótki i zwarty, na Facebooku może robić wrażenie kolubryny, której nikt nie zechce przeczytać.

Wypracowanie – uczniowska zmora

Konieczność liczenia liter i słów, poznania objętości tekstu, zaczyna się od najmłodszych lat, kiedy siadamy do napisania wypracowania szkolnego czy rozprawki. Nauczyciele przeważnie wymagają od nas minimalnej objętości. Na tym etapie edukacji wielu młodych ludzi nie odczuwa jeszcze radości pisania – wielu z nich nie odczuje jej nigdy – toteż piszą niejako „na akord”, starając się za wszelką cenę wycisnąć z siebie niezbędne minimum.

Na poziomie edukacji szkolnej objętość prac pisemnych liczona jest przeważnie w słowach. Najkrótsze akceptowalne wypracowanie powinno ich mieć koło 250, choć nauczyciele życzliwszym okiem patrzą na tych, którzy zadają sobie więcej trudu, dobijając do 400.

Cytaty Cię nie uratują

Co ciekawsze – spora część nauczycieli nie wlicza do obowiązkowego limitu słów cytatów – co wydaje się nawet logiczne. Młodzież, sprawnie posługująca się narzędziem copy/paste mogłaby zapewne stworzyć całe wypracowanie z cytatów, z minimalnym udziałem wkładu własnego, bez jakichkolwiek oryginalnych myśli.

Z drugiej strony – w poważniejszych pracach, począwszy od licencjatu, cytaty z prac uznanych autorytetów w danej dziedzinie są zupełnie oczywistym elementem tekstu i nikomu nie przychodzi do głowy, żeby liczyć, ile miejsca zajmują, albo ile liter w nich jest. Ale i tu trzeba pamiętać, że wybierając cytat należy przyciąć go tak, żeby miał znaczenie dla omawianego tematu: nie wykręcimy się od pisania metodą przekopiowania wielu stron cudzych myśli, nawet jeśli uczciwie weźmiemy je w cudzysłów.

W każdym razie: już na etapie edukacji podstawowej warto wiedzieć, z jaką objętością tekstu mamy do czynienia. A dalej robi się tylko trudniej.

Pierwszy poważny sprawdzian: egzamin ósmoklasisty

Obowiązkowy egzamin ósmoklasisty z języka polskiego ma 17 do 26 zadań, za które można dostać łącznie 40–53 punktów. Arkusz egzaminacyjny składa się z dwóch części: zadań zamkniętych i otwartych, powiązanych z przywołanymi tekstami – oraz wypracowania. Uczeń ma dwa tematy do wyboru.

Do wyboru jest także forma pracy. Może to być tekst o charakterze twórczym np. opowiadanie, fragment pamiętnika etc. – lub tekst argumentacyjny, taki jak rozprawka, przemówienie, lub artykuł. Wypracowanie ósmoklasisty musi liczyć co najmniej 200 słów.

Warto też pamiętać, że na egzaminach szkolnych zdarza nam się pisać nie tylko w języku polskim. Np. na egzaminie pisemnym z języka angielskiego dla ósmoklasisty trzeba napisać krótki tekst w postaci listu czy e-maila na 50 do 120 wyrazów.

[https://cke.gov.pl/egzamin-osmoklasisty/]

Matura – egzamin dojrzałości

Następny ważny etap w życiu ucznia to oczywiście matura. Tu także są wyraźnie wyznaczone ramy objętościowe tekstu, który musimy napisać, żeby uzyskać świadectwo dojrzałości.

Od maja 2023 r. pisemny egzamin maturalny z języka polskiego będzie się składał się z trzech części: „język polski w użyciu”; „test historycznoliteracki” i „wypracowanie”.

Oczywiście objętość jest szczególnie istotna w ocenie tego ostatniego.

Wypracowanie maturalne to tekst o charakterze argumentacyjnym – uczeń musi odnieść się do tematu zawartego w poleceniu, postawić tezę oraz udowodnić ją przy pomocy minimum 3 argumentów, które zilustruje tekstami literackimi lub kontekstami.

Długość wypracowania to co najmniej 300 wyrazów. Taka objętość obowiązuje w latach 2023 i 2024 – od 2025 ma zwiększyć się do 400 wyrazów.

[https://cke.gov.pl/egzamin-maturalny/]

Licencjat, magisterium, doktorat – liczymy strony

Następny etap edukacji – także związany z pisaniem – to oczywiście praca licencjacka, a później magisterska. Tutaj po raz pierwszy na naszej drodze pojawia się ograniczenie górne: uczelnie mówią nie tylko, ile minimum powinna mieć praca, ale też wyznaczają górną granicę. Trudno się dziwić, skoro z takimi pracami muszą się zapoznawać promotorzy i recenzenci, którzy wszak mają pod swoją opieką wielu dyplomantów.

Na poziomie pracy licencjackiej po raz pierwszy pojawia się oficjalna formuła, która dla osób, które w jakikolwiek sposób zwiążą się zawodowo z pisaniem będzie obowiązywała przez całe życie: liczenie stron, które związane jest z liczeniem znaków – czyli liter, spacji, znaków przestankowych i specjalnych oraz cyfr.

Licencjat i magisterium

Większość uczelni oczekuje, aby praca licencjacka miała minimum 30, a maksimum 60 stron maszynopisu znormalizowanego, choć są takie – jak na przykład Uniwersytet Medyczny w Białymstoku – które przyjmują prace licencjackie mające zaledwie 25 stron. Praca magisterska najczęściej powinna zmieścić się w przedziale 60-100 stron. Każdą z tych wielkości przeliczamy dzieląc liczbę znaków przez 1800.

Wszelkiego rodzaju wykazy (literatury, orzecznictwa, decyzji administracyjnych, schematów, tabel i załączników) oraz same załączniki nie są wliczane do objętości pracy; wymagana przez uczelnię liczba stron dotyczy głównej części pracy, która powinna składać się z wstępu, kilku rozdziałów oraz zakończenia.

Jest oczywiście kilka sposobów na zwiększenie objętości pracy. Jeden z nich to tabele, wykresy czy rysunki: sprawiają, że praca wydaje się bardziej dopracowana, a przy tym pozwalają zdobyć kilka dodatkowych stron. Trzeba jednak pamiętać, żeby nie wciskać ich na siłę; promotorzy i recenzenci doskonale orientują się, czy dany wykres ma związek z tematem i wnosi cokolwiek do naszego wywodu.

Innym sposobem na zwiększenie liczby stron są punktory, numerowanie czy listy wielopoziomowe. Tego typu konstrukcja ma też tę zaletę, że pracy staje się bardziej przejrzysta, a jej treść bardziej czytelna.

[https://magisterna5.pl]

Dobra konstrukcja pracy – połowa sukcesu

We wstępie student powinien zawrzeć tezę pracy – czyli sformułowanie problemu badawczego i cele, jakie chce osiągnąć. W tej części jest też miejsce na uzasadnienie wyboru tematu, opis przedmiotu i struktury pracy i przedstawienie wykorzystanych metod badawczych, a także oraz wskazanie stanu rzeczywistego uwzględnionego w pracy.

Po wstępie przychodzi pora na rozdziały merytoryczne, w którzy zawrzemy właściwą treść naszej rozprawy. Przyjmuje się, że właściwa liczba rozdziałów to 3 do 4; każdy powinien mieć mniej więcej taką samą liczbę stron – około 5 – i być podzielonym na 3 do 5 podrozdziałów. Pierwsze powinny być poświęcone opracowaniu teoretycznemu, które piszemy na podstawie literatury naukowej, kolejne – badaniom własnym. I na koniec – niezaskakująco – przychodzi pora na zakończenie, czyli podsumowanie przedstawionych treści. Należy zachować poprawną proporcję między poszczególnymi częściami pracy – a do tego oczywiście konieczne jest liczenie znaków.

Dobrze pamiętać, że prace z fizyki, matematyki, biologii czy informatyki są z zasady krótsze, niż te z nauk społecznych cz humanistycznych.

Porządek na stronie

Większość uczelni, w trosce o estetykę pracy, a także uniknięcie oczopląsu promotorów i recenzentów, wyznacza studentom sztywne ramy, jeśli chodzi o to, jak powinna być złożona i wydrukowana praca dyplomowa.

Przeważnie jest to 12-punktowa czcionka Times New Roman, z interlinią liczącą półtora lub 2 wiersze i marginesami o szerokości 2,5 centymetra – z wyjątkiem lewego, na którym dodajemy 1 cm na oprawę, a więc liczy 3,5 cm. Tekst musi być obustronnie wyjustowany. Większość uczelni żąda 2 egzemplarzy wydrukowanej pracy licencjackiej i magisterskiej: jeden wydruk powinien być w twardej oprawie, drugi, przeznaczono do archiwum uczelni, tylko zbindowany; przy dłuższych pracach (powyżej 50 stron) zalecane jest drukowanie dwustronne, tak aby praca zajmowała jak najmniej miejsca na półce.

Doktorat: gra w innej lidze

Jak nietrudno zgadnąć, jeśli decydujemy się powalczyć o tytuł naukowy – wymogi odpowiednio rosną.

Zgodnie z ustaw z 14 marca 2003 r. o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki, rozprawa doktorska „powinna stanowić oryginalne rozwiązanie problemu naukowego lub artystycznego oraz wykazywać ogólną wiedzę teoretyczną”. Tu także praca powinna mieć trzy zasadnicze części – wstęp, część główną i zakończenie, po którym następuje bibliografia i załączniki; jednak ich objętość jest przeważnie dużo większa, niż w przypadku wcześniejszych etapów edukacji. Rozprawy doktorskie liczą przeważnie między 200 a 300 stron, choć w dziedzinach ścisłych bywa mniej – 80 do 150 stron. Tak, czy inaczej, objętość napisanego tekstu zawsze jest oznaką postępu w pracy – stąd wielu doktorantów wymienia się informacjami na temat „ile stron już masz”, zazdroszcząc sobie wzajemnie lub odczuwając niekoleżeńską satysfakcję wobec mniej zaawansowanych w pracy kolegów.

Zawodowcy

Wśród osób zajmujących się zawodowo pisaniem, objętość tekstu największe znaczenie ma dla tłumaczy – ich praca jest rozliczana właśnie w stronach. Mówiąc wprost: od tego ile stron – a zatem ile znaków – napiszą, zależy to, ile pieniędzy zarobią. Podobnie sytuacja wygląda w przypadku dostarczycieli kontentu: osoby zajmujące się przygotowywaniem zawartości dla content marketing także zarabiają w zależności od objętości dostarczonej przez siebie treści. Algorytm Google roku na rok wymaga coraz dłuższych, bardziej rozbudowanych i wyczerpujących treści – co sprawia, że obok jakości pisania liczy się także jego długość.

Pisarze, dziennikarze, dramaturdzy, scenarzyści, a także – na przykład – twórcy instrukcji obsługi przeważnie umawiają się na honorarium od „dzieła”. Ale nie znaczy to oczywiście, że liczenie liter, czy znaków jest im zbędne – każdy, kto pisze, chce (i powinien) wiedzieć, ile już napisał.

Dokumenty firmowe

Pisanie nie należy wyłącznie do obowiązków służbowych ludzi pióra. Na wielu innych stanowiskach pojawia się konieczność tworzenia różnych dokumentów. Najbanalniejszych z nich to notatka służbowa, czyli „ślad na piśmie” po rozmowie, spotkaniu, pozyskaniu informacji. Nie ma zasad, rządzących długością notatki służbowej – wiadomo tylko, że powinna być zwięzła i „na temat”.

Kolejne formy komunikacji pisemnej w firmach – takie jak sprawozdanie, opinia, raport, brief czy biznesplan – bywają naturalnie znacznie dłuższe od zwykłej notatki, nieraz liczą po kilkadziesiąt stron. Tworząc takie treści nie sposób obejść się bez kalkulatora liter i znaków. Nierzadko zresztą są one efektem pracy zbiorowej, i choćby dla jej sprawiedliwego rozdziału warto wiedzieć, kto ile napisał.